Merhaba! Bugün biraz renk kodlarından bahsetmek istiyorum. Muhtemelen daha önce bir web sitesinde renk seçerken renk kutucuğunun altında hashtag (#) ile başlayan ifadeler veya üç sayıdan oluşan demetler görmüşsünüzdür (Şekil 1). Bu kodlar renklerin metin şekilde ifade edilmelerini sağlar ve yazılımdan grafik tasarıma kadar geniş bir yelpazede kullanılırlar.

Bahsedilen kodlama; RGB, HEX, HSL, CMYK, HSV gibi farklı biçimlerde yapılabilir. Aşağıda bu renk kodu biçimleri kısaca açıklanıp dayandıkları parametrelerden bahsedilmiştir.
RGB sisteminde bir renk; içinde bulunan ana renklerin (kırmızı, yeşil ve mavi) baskınlığı ile ifade edilir. Zaten bütün renklerde bu üç rengin belli oranlarda birleşmesiyle meydana gelir. Bu biçimdeki renkler; ana renkleri ifade eden, 0'dan 255'e kadar bir değer alan (yani 8 bitlik) üç adet sayı ile gösterilirler. Örneğin RGB(0, 0, 0), siyahtır. Zira ortada hiçbir rengin olmaması siyah demektir. Bunun aksine RGB(255, 255, 255) ise beyazdır. Çünkü ana renklerin aynı oranda birleşmesi beyazı meydana getirir. Sadece bir ana renk 255 değerini alıp diğerleri 0'da bırakıldığında ise o rengin kendisini alırız. RGB(255, 0, 0)'ın kırmızı olması gibi. Tabloda birkaç rengin RGB kodu verilmiştir.
Renk | İsim | Kod |
---|---|---|
Mavi | (0, 0, 255) | |
Yeşil | (0, 255, 0) | |
Gri | (128, 128, 128) | |
Sarı | (255, 255, 0) | |
Cyan | (0, 255, 255) | |
Magenta | (255, 0, 255) | |
Turuncu | (255, 127, 0) |
HEX sistemi (onaltılıktan gelir, ing. hexadecimal), renkleri aynı RGB sistemi gibi ana renklerin yoğunluklarına göre ifade eder. Ancak bu sistemde ana renklerin yoğunlukları [0, 255] aralığındaki tam sayılarla değil onaltılık sayı çiftleriyle gösterilir. Evet, pek anlaşılır bir cümle değildi. Biraz açıklayalım. Onluk sistemde rakamları 0'dan 9'a kadarki semboller ile ifade ederiz. onaltılık sistemde ise onuncu rakam olan 9'dan sonra A: 10, B: 11, C: 12, D: 13, E: 14, F: 15 sembolleri kullanılır. HEX sisteminde ise her ana renk iki onaltılık sayıyla gösterilir. Örneğin 00, 17, A5, FG gibi. 00 bu rengin hiç bulunmadığını ifade ederken FF ise tamamen bulunduğunu gösterir. Bu sistemdeki renkler genellikle başına hashtag (#) konarak gösterilir. Örneğin #FFFFFF beyaz rengi ifade eder, çünkü tüm ana renkler tam baskındır. #000000 ise tahmin edeceğiniz gibi siyahtır. HEX'in bir diğer güzel yönü ise kısaltılabilmesidir. Demem o ki, bir HEX renginde tüm sayı çiftleri aynı sembollerden oluşuyorsa bu semboller ikişer değil birer defa kullanılabilirler. Örneğin #FFF ile #FFFFFF, #A00 ile #AA0000 aynı anlamlara gelirler. RGB için örnek verdiğimiz renkleri bir de HEX ile gösterelim.
Renk | İsim | Kod |
---|---|---|
Mavi | #0000FF | |
Yeşil | #00FF00 | |
Gri | #808080 | |
Sarı | #FF0000 | |
Cyan | #00FFFF | |
Magenta | #FF00FF | |
Turuncu | #FF7F00 |
Evet, az öncekiler HSL'ye nispeten daha kolaydı. Ama bu sefer durum biraz daha karışık. HSL de aynı RGB gibi üç parametreden oluşur. Bu sefer parametrelerin ilki hue (ton), ikincisi saturation (doygunluk), üçüncüsü ise light (ışık) anlamına gelir. Ton, bir açı değeridir ve [0°, 360°] aralığında olmalıdır. İsminden de anlaşılacağı gibi bu parametre, rengin tonunu belirler. Açıların ifade ettiği tablolar aşağıdaki görselde ifade edilmiştir (Şekil 2).

Doygunluk ise yüzdelik bir değer alır, yani [%0, %100] aralığında olmalıdır. İsminden de anlaşılacağı gibi %0 değerini alması rengi soluk, %100 değerini alması ise canlı yapar.
Son parametre olan ışık da yüzdelik bir değer alır. Diğer parametrelerin değeri fark etmeksizin ışığın %0'a yaklaşması alması rengi siyaha, %100'e yaklaşması ise rengi beyaza yaklaştırır. Nihayetinde %0 ışık siyah, %100 ışık ise beyaz demektir.
HSV'ye gelecek olursak, H ve S yine ton ve doygunluğu ifade eder. Ancak bu sistemde son parametre ışık değil V (value)'dir. Aralarındaki farkı bu yazıda detaylı şekilde açıklamam zor olacak, ancak internette buna dair görsel açıklamalar bulabilirsiniz. Fakat özet olarak aralarında yalnızca geometrik bir ayrım vardır. İşte tablo...
Renk | İsim | HSL Kodu | HSV Kodu |
---|---|---|---|
Mavi | HSL(240, 100%, 50%) | HSV(240, 100%, 100%) | |
Yeşil | HSL(120, 100%, 50%) | HSV(120, 100%, 100%) | |
Gri | HSL(0, 0%, 50%) | HSV(0, 0%, 50%) | |
Sarı | HSL(60, 100%, 50%) | HSV(60, 100%, 100%) | |
Cyan | HSL(180, 100%, 50%) | HSV(180, 100%, 100%) | |
Magenta | HSL(300, 100%, 50%) | HSV(300, 100%, 100%) | |
Turuncu | HSL(30, 100%, 50%) | HSV(30, 100%, 100%) |
Ve son olarak CMYK sistemi... Bu sistem de RGB gibi baskınlık bazlıdır. Ancak bu sefer ana renkler yerine bu ana renklerin karışımı olan cyan, magenta, yellow ve genellikle siyah olan key kullanılır. Burada cyan, magenta ve sarı birleşerek başka renkleri oluşturur. Siyah (key) ise rengi koyulaştırır. Tüm parametreler 8 bitlik sayılar değil yüzdelik değerlerdir. Ayrıca güzel bir detaydır ki ana renklerden ikisinin tam baskınlıkta birleşerek ara renkleri (cyan, magenta ve sarı) oluşturduğu gibi ara renklerde tam baskınlıkta birleştiklerinde ana renkleri oluştururlar. Ancak bu defa hepsi birleştiğinde beyaz değil siyah oluşur. O zaman tablomuz gelsin.
Renk | İsim | CMYK Kodu |
---|---|---|
Mavi | CMYK(100%, 100%, 0%, 0%) | |
Yeşil | CMYK(100%, 0%, 100%, 0%) | |
Gri | CMYK(0%, 0%, 0%, 50%) | |
Sarı | CMYK(0%, 0%, 100%, 0%) | |
Cyan | CMYK(100%, 0%, 0%, 0%) | |
Magenta | CMYK(0%, 100%, 0%, 0%) | |
Turuncu | CMYK(0%, 50%, 100%, 0%) |
Okuduğunuz için teşekkürler, Fındıklı Bilgiler iyi günler diler! :)
Yorumlar ()